Op 24 maart 2023 heeft de Hoge Raad het vonnis van het gerechtshof Amsterdam bekrachtigd: maaltijdbezorgers van Deliveroo Nederland zijn werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst. Hoe is de Hoge Raad tot dit oordeel gekomen en wat zijn de gevolgen van deze uitspraak?
Wat was er aan de hand?
Vanaf 2015 tot eind 2022 dreef Deliveroo een online platform waarop maaltijden besteld en betaald konden worden. Deze maaltijden werden aangeboden door onafhankelijke restaurants. Deliveroo bood de maaltijdbezorging vanaf de restaurants naar de klanten aan. Bezorgers werkten oorspronkelijk op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, maar Deliveroo besloot om deze vanaf februari 2018 niet meer te verlengen. In plaats daarvan kregen de bezorgers vanaf 1 juli 2018 een opdrachtovereenkomst aangeboden.
De FNV (Federatie Nederlandse Vakbeweging) vorderde een verklaring voor recht dat de rechtsverhouding tussen Deliveroo en haar bezorgers is aan te merken als een arbeidsovereenkomst zoals bedoeld in artikel 7:610 lid 1 BW.
Arbeidsovereenkomst zoals bedoeld in art. 7:610 lid 1 BW
Artikel 7:610 BW bevat de kwalificatie van een arbeidsovereenkomst. Deze luidt als volgt: ‘De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten’. Als de overeengekomen rechten en plichten voldoen aan deze wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst, moet de overeenkomst als zodanig worden aangemerkt. In de kern moet dus worden voldaan aan de volgende elementen: ‘arbeid’, ‘loon’, ‘in dienst’ en ‘gedurende zekere tijd’.
Verloop van de procedure
Het gerechtshof Amsterdam heeft op 16 februari 2021 geoordeeld dat de bezorgers van Deliveroo werkzaam waren op basis van een arbeidsovereenkomst (ECLI:NL:GHAMS:2021:392). Deliveroo heeft tegen dit arrest van het hof beroep in cassatie ingesteld (ECLI:NL:HR:2023:443). Deliveroo stelt zich op het standpunt dat het hof heeft miskend dat de vrijheid van bezorgers om zich aan te melden indien en wanneer zij dat willen en om opdrachten te weigeren onverenigbaar is met een arbeidsovereenkomst, en dat hetzelfde geldt voor de vrijheid van bezorgers om zich te laten vervangen. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat de vrijheid om al dan niet op het werk te verschijnen en om opdrachten al dan niet te aanvaarden op zichzelf het bestaan van een arbeidsovereenkomst niet uitsluit. Volgens de Hoge Raad hangt het van de verdere omstandigheden van het geval af of voldaan is aan de vereisten voor een arbeidsovereenkomst, waarbij in het bijzonder van belang is wat geldt indien betrokkene wel verschijnt en een opdracht tot werk aanvaardt, en de frequentie waarmee en de duur waarvoor dat doorgaans geschiedt. Het hof heeft dit niet miskend en heeft afdoende gemotiveerd waarom - ondanks genoemde vrijheid - de overeenkomst in dit geval als een arbeidsovereenkomst moet worden gekwalificeerd.
Tevens heeft het hof volgens de Hoge Raad ook de vervangingsmogelijkheid voldoende begrijpelijk gemotiveerd door te oordelen dat de omstandigheden in dit geval in het algemeen geen aanleiding geven dat bezorgers hun werk anders dan incidenteel door een ander te laten verrichten en dat de daadwerkelijke betekening van deze vervangingsclausule voor de bezorgers gering is. Volgens de Hoge Raad is een vervangingsclausule op zichzelf niet onverenigbaar met het bestaan van een arbeidsovereenkomst en moet deze worden bezien in het licht van alle omstandigheden van het geval. In deze zaak gaf het oordeel van het hof geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting.
Conclusie
De Hoge Raad bekrachtigt dus het arrest van het gerechtshof Amsterdam: de overeenkomsten tussen Deliveroo en de bezorgers kunnen worden gekwalificeerd als arbeidsovereenkomsten.
Als gevolg hiervan zijn de bezorgers dus in dienst bij Deliveroo en zijn zij geen zelfstandigen (zzp’ers). Dit met alle gevolgen van dien, waarvoor ik verwijs naar mijn eerdere blog.
Hebt u als werkgever of werknemer vragen wat deze uitspraak mogelijk voor u betekent of wilt u advies over uw arbeidsovereenkomst, neemt u dan gerust vrijblijvend contact met ons op.
Terug naar het overzicht
Telefoon 020 61 81 781
Fax 020 68 33 042